Đây là bài viết mở đầu cho series Chuyện làm nghề của Dotty Nguyen, nơi tôi sẽ chia sẻ những câu chuyện, bài học và những thất bại trên hành trình làm marketing. Tôi chọn bắt đầu bằng hành trình rất thật của mình: từ viết trong mông lung đến xây dựng hệ thống nội dung bền vững.
“Em chán viết bài Facebook lắm!”
Đó là câu tôi từng buột miệng nói với chị sếp cũ sau một buổi chiều dài ngồi nhìn chằm chằm vào màn hình, cố gắng moi móc ra một ý tưởng mới cho fanpage. Đó không phải là một lời than vãn bộc phát. Đó là một lời thú tội, một sự thật được nén chặt sau hàng trăm bài đăng, hàng ngàn con chữ và vô số khoảnh khắc trằn trọc.
Nếu bạn đang là người làm nội dung, có lẽ bạn sẽ hiểu cái cảm giác này. Cái cảm giác khi bạn nhìn vào con trỏ chuột đang nhấp nháy trên trang giấy trắng và trong đầu hoàn toàn trống rỗng, dù deadline đang dí sát sau lưng.
Cái cảm giác chán nản khi phải viết những dòng chữ mà chính mình cũng không thấy hứng thú, lại càng không biết nó sẽ mang lại điều gì cho công ty, cho khách hàng, hay cho bản thân.
Khi con chữ không còn cảm xúc mà chỉ là nhiệm vụ
Suốt hơn 10 năm làm nghề, tôi đã viết rất nhiều, tôi viết fanpage thời sinh viên, viết cho thương hiệu, duyệt bài cho agency, đến quản lý toàn bộ team in-house. Tưởng rằng càng viết nhiều sẽ càng yêu nghề, nhưng trái lại, cảm xúc ngày càng bị bào mòn. Đó là những lúc não rỗng tuếch, gõ rồi xóa, xóa rồi gõ. Những lúc thất vọng khi bài đăng lên chỉ vài ba like, vài comment “cho có”. Và là cảm giác mơ hồ khi nhìn vào những con số tương tác.
Điều nguy hiểm nhất không phải là thiếu ý tưởng, mà là niềm tin rằng “những gì mình viết ra chẳng có tác dụng gì cả”. Khi niềm tin ấy ngấm dần, các bài viết của tôi dần trở nên hời hợt. Không quá dở, nhưng cũng chẳng có gì đáng nhớ. Chỉ vừa đủ để hoàn thành trách nhiệm được giao.
Và đó chính là ngõ cụt mà tôi tin rằng nhiều bạn junior mới vào nghề gặp phải: công việc trở thành chuỗi ngày copy – paste, sáng tạo chỉ là khẩu hiệu, còn động lực thì cạn kiệt.
Con đường đó đủ dài để tôi hiểu rằng, câu nói “Em chán viết” không chỉ là của riêng tôi. Nó là tiếng lòng thầm kín của rất nhiều người làm sáng tạo. Và đó cũng là tín hiệu khi người viết đang mắc kẹt trong cái bẫy của nội dung tầm thường.
Không còn cần quá nỗ lực, không còn cần cải tiến chất lượng viết. Đó cũng chính là bầu trời bình yên trước khi giông bão bởi vì khi đứng yên, cũng là lúc chúng ta đang tụt lại phía sau!
Thay đổi góc nhìn đồng nghĩa với gia tăng năng lực và sức mạnh
Tôi may mắn còn kịp thay đổi khi có cơ hội bước sang một vai trò khác, người chịu trách nhiệm quản lý thương hiệu.
Ở vị trí đó, góc nhìn của tôi không còn là của một người viết nữa, mà là của một người phải chịu trách nhiệm cho sức khỏe dài hạn của thương hiệu. Tôi không chỉ nhìn vào từng bài viết đơn lẻ, mà phải nhìn cả bức tranh truyền thông tổng thể của thương hiệu. Lúc này, tôi đã nhận ra một sự thật:
Mỗi bài viết không phải một mảnh ghép ngẫu nhiên. Nó là một viên gạch, và cả hệ thống nội dung chính là ngôi nhà thương hiệu trong tâm trí khách hàng.
Nếu coi mỗi bài là một nỗ lực riêng lẻ, thì đúng, nó sẽ nhỏ bé và vô nghĩa. Nhưng nếu đặt nó trong một hệ thống, mỗi bài viết – dù chỉ vài chục like – cũng góp phần xây dựng nên sự hiện diện nhất quán, bền bỉ của thương hiệu.
Một hệ thống nội dung được xây dựng bài bản, nhất quán giống như việc xây một ngôi nhà. Từng bài viết, dù là nhỏ nhất, cũng là một viên gạch. Một viên gạch có thể chẳng là gì, nhưng hàng ngàn viên gạch được đặt đúng chỗ, gắn kết với nhau bằng một thông điệp cốt lõi , sẽ tạo nên một ngôi nhà vững chãi.
Ngôi nhà đó chính là hình ảnh thương hiệu trong tâm trí khách hàng.
Đó chính là bước ngoặt đem đến những tư duy mới cho tôi:
- Từ việc viết “cho xong nhiệm vụ” sang viết để xây dựng hệ thống nội dung có chiến lược.
- Từ mong đợi một “bài viết viral” sang kiên trì bồi đắp “giá trị tích lũy lâu dài”.
- Từ nỗi chán nản cá nhân sang ý thức rằng mình đang góp phần tạo dựng cả một tài sản thương hiệu.
Và khi tư duy thay đổi, hành động cũng đổi khác. Mỗi bài viết không còn là một nhiệm vụ độc lập phải hoàn thành, mà là một điểm chạm, một cơ hội để trò chuyện, một nỗ lực để bồi đắp giá trị, để củng cố niềm tin với khách hàng. Nếu bài viết đó không đóng góp vào việc xây dựng “ngôi nhà”, nó sẽ chỉ là một cái lướt tay, một cú rê chuột chưa đầy 1 giây.
Ba bước xây dựng hệ thống nội dung
Có một lầm tưởng về việc tương tác với khách hàng, đó là một bài viết càng nhiều tương tác càng tốt. Nhưng thật ra, không có sự tương quan nào giữa số lượng tương tác và lòng trung thành của khách hàng. Đặc biệt lại càng không thể chỉ qua một bài viết. Tuy nhiên, qua từng bài viết, chúng ta có thể chạm đến tâm trí khách hàng từng chút một trong từng điểm chạm nội dung: cùng đồng cảm, trao giá trị để rồi dần dần họ gắn bó với thương hiệu.
Dưới đây là 03 bước mà tôi đã thực hiện để xây dựng hệ thống nội dung:
- Xác định định hướng nội dung: Ở bước này, chúng ta có nhiệm vụ quan trọng là
- Hiểu đối tượng mục tiêu: họ là ai, nhu cầu thông tin như thế nào, hành vi tiêu thụ nội dung ra sao, kênh tiếp cận…
- Hiểu thương hiệu: bên cạnh việc hiểu tính chất của sản phẩm dịch vụ hay tông giọng, phong cách thương hiệu thì điều quan trọng là cần xác định được mục tiêu của việc sản xuất nội dung (cần phù hợp với mục tiêu lớn như mục tiêu chiến dịch, mục tiêu truyền thông hay mục tiêu kinh doanh)
- Xây khung xương nội dung
- Xây dựng ý tưởng lớn, thông điệp, mục tiêu truyền thông
- Xây dựng Content Pillar – Các nhóm nội dung chính như những chủ đề trụ cột nhằm chứng minh hoặc làm rõ hơn cho thông điệp truyền thông
- Xây dựng Content angle: những chủ đề con làm rõ hơn cho từng nhóm nội dung chính.
- Vẽ bản đồ nội dung: Liên kết các bài viết và định dạng lại thành một bản đồ. Đây không chỉ là một lịch đăng bài với nội dung bài, mà là một kế hoạch chi tiết vạch rõ cách từng bài viết liên kết với nhau để dẫn dắt khách hàng. Thay vì mò mẫm từng ngày, tôi đã có một lộ trình rõ ràng, biến mỗi bài viết thành một mắt xích quan trọng trong một chuỗi giá trị lớn hơn.
Khi thực hiện ba bước trên, bạn đang xây dựng một nền tảng marketing vững chắc để xài trong một tháng, một chiến dịch, hoặc thậm chí là “làm 1 lần xài cả năm”. Một điều khác có thể bạn không lường trước được, đó là khi hoàn thành xong, bạn sẽ tiến bộ cực kỳ lớn vì lúc này, sự hiểu biết về thương hiệu và khả năng tư duy của bạn đã được gia tăng.
Đó chính là vốn liếng nhận về lớn nhất dành cho bạn và là lý do xứng đáng để bạn đầu tư thời gian và công sức.
Thoát bẫy nội dung tầm thường và kiến tạo hành động
Nếu bạn đang chán nản vì viết mãi mà không thấy ý nghĩa, hãy dừng lại và tự hỏi: Bạn đang viết một bài, hay bạn đang xây dựng một hệ thống?
Đừng để niềm tin “viết chẳng để làm gì” đánh cắp động lực của bạn. Hãy xây dựng những niềm tin mới:
- Mỗi bài viết có thể không thay đổi thế giới, nhưng nó có thể là một viên gạch góp phần dựng nên ngôi nhà thương hiệu.
- Một bài viral có thể đem lại tương tác tức thời, nhưng chính hệ thống nội dung sẽ tạo nên giá trị lâu dài.
- Và khi bạn nhìn thấy ý nghĩa tích lũy đó, công việc viết lách bỗng không còn là gánh nặng, mà trở thành một hành trình giúp chúng ta tiến bộ và trưởng thành.
Tôi tin, đó chính là động lực nội tại mà bất kỳ ai làm nghề đều có thể tìm thấy cho ý nghĩa công việc của riêng mình.
—
Để bạn dễ dàng bắt đầu, tôi sẵn lòng chia sẻ template hệ thống nội dung mà tôi đã phát triển. Bạn có thể đăng ký email để nhận mẫu miễn phí.
Và đừng quên theo dõi series #ChuyenLamNghe của Dotty để khám phá thêm những câu chuyện, bài học và bí kíp làm nghề của tôi nhé.
